Rumian jest wsią oddaloną od większych miast, przez co zachował dawną kulturę Ziemi Lubawskiej, z własnymi, wyróżniającymi ją cechami. Przejawy dawnej kultury regionu żywe są do dziś, chociaż obserwuje się zanik tradycyjnych wartości, wypieranych przez kulturę masową. Społeczność mieszkańców oparta jest na wzorcu rodziny wielopokoleniowej, gdzie najmłodsze pokolenie mieszka i wychowuje się w jednym domu, razem z dziadkami. Warto byłoby tę zanikającą kulturę pielęgnować i zachować dla przyszłych pokoleń, co stanowiło jeden z celów projektu „Skarby rumiańskiej skrzyni 2018”. Jednakże głównym zamierzeniem było wykształcenie kompetencji kulturowych u uczestników Projektu, umocnienie rodzinnych więzi międzypokoleniowych a także rozwijanie kontaktów interpersonalnych. Kolejnym, równie ważnym, celem Projektu było wzmocnienie u uczestników, zarówno uczniów jak i dorosłych mieszkańców, poczucia własnej wartości w życiu kulturalnym i w tworzeniu kultury w stosunku do ludzi z miasta. Można zauważyć ogromne potrzeby „doświadczania sukcesu”, zwłaszcza w sferze kultury, ale też potrzebę rozwijania relacji międzyludzkich poprzez poznanie nowych osób, również ze świata kultury, wspólnego działania oraz zespołowego tworzenia.
W fazie planowania działań w ramach projektu uwzględnione zostały walory oraz uwarunkowania środowiskowe Szkoły Podstawowej w Rumianie. Ważnym wydarzeniem historycznym dla miejscowej społeczności jest plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu z 11 lipca 1920 r. Wyniki plebiscytu były niekorzystne dla strony polskiej i w konsekwencji do Polski przyłączono zaledwie 3 wsie na Mazurach i 5 wsi na Powiślu, niedaleko Kwidzyna. Jedną z miejscowości, która w wyniku glosowania, przeszła do Polski, była wieś Groszki, która znajduje się w obwodzie Szkoły Podstawowej w Rumianie. Jest to bardzo ważny fakt dla mieszkańców, którzy uroczyście obchodzą kolejne rocznice plebiscytu kultywując miejscowe tradycje i budując własną tożsamość swojej „małej ojczyzny”.
Mieszkańcy Rumiana i okolicznych wsi stanowią raczej zbiorowość zamkniętą, pozbawioną elementów napływowych, przez co zachowały się elementy tradycyjnej kultury charakterystycznej dla całej Ziemi Lubawskiej. Ma to swoje odzwierciedlenie m. in. w języku (gwara lubawska), tradycjach, zwyczajach, budownictwie czy mentalności mieszkańców.
Zarówno najmłodsi – uczniowie Szkoły Podstawowej w Rumianie, jak i starsza młodzież, a także dorośli niejednokrotnie nie są świadomi odrębności kultury, którą wytworzyli ich przodkowie i którą sami nadal tworzą. Działania zaproponowane w Projekcie „Skarby rumiańskiej skrzyni 2018” skierowane zostały do lokalnej społeczności, którą tworzą mieszkańcy Rumiana i wsi należących do obwodu Szkoły, w mniejszym stopniu pozostali mieszkańcy gminy Rybno. Jednakże głównymi odbiorcami byli uczniowie Szkoły Podstawowej w Rumianie i najbliżsi członkowie ich rodzin.
Działania spotkały się z dużym zainteresowaniem ze strony uczestników Projektu. Uboższa oferta kulturalno – rozrywkowa w środowisku wiejskim sprawia, że Szkoła cyklicznie organizuje imprezy środowiskowe, które cieszą się ogromną popularnością i gromadzą licznie mieszkańców wsi i gminy.
W ramach projektu „Skarby rumiańskiej skrzyni” zrealizowano następujące działania: – Warsztaty dla uczniów Szkoły Podstawowej im. ks. J. Twardowskiego w Rumianie pt. „A może zostać fotoreporterem?” Cykl zajęć z fotografii, komputerowej obróbki zdjęć, tworzenia tradycyjnego fotoreportażu, prezentacji multimedialnej w formie fotokastu, zajęcia z podziałem na grupy.
• Przeprowadzenie wywiadów przez uczniów – uczestników programu ze starszymi osobami ze swojego otoczenia na temat wspomnień dotyczących wydarzeń historycznych, a także życia w dawnych czasach (odzyskanie niepodległości, okres międzywojenny, czasy wojny i okupacji, okres powojenny – odbudowa kraju). Prezentacja indywidualnych prac w formie fotokastów na podsumowaniu projektu w czasie szkolnej uroczystości z okazji rocznicy odzyskania niepodległości. W trakcie wywiadów zbieranie słownictwa gwarowego regionu – gwara lubawska.
• Wystawa historyczna na temat: „Plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu 1920 r.” Przygotowanie uroczystości środowiskowej z okazji rocznicy plebiscytu na Warmii i Mazurach.
• Wydanie ilustrowanego słownika gwary lubawskiej na podstawie zgromadzonych w konkursie uczniowskich prac plastycznych. Warsztaty szycia pod hasłem „Biało – czerwona w każdym oknie”. Nauka kroju i szycia, wykonanie flagi biało – czerwonej oraz wykonanie maskotki w barwach narodowych z wykorzystaniem różnych ściegów i ozdabiania.
• Podsumowanie działań w ramach Projektu „Skarby rumiańskiej skrzyni 2018”: podsumowanie konkursu „A może zostać fotoreporterem?” oraz wręczenie nagród za wyróżnione prezentacje multimedialne, podsumowanie warsztatów krawieckich, prezentacja wykonanych maskotek w barwach narodowych, przekazanie uczniom uszytych biało-czerwonych flag.